Versteend hout: kenmerken en werking

Plakje versteend hout Versteend hout is eigenlijk fossiel hout, van miljoenen jaren oud. Na afsterven van een boom zijn de vorm en structuur van de houtcellen omgezet in kwarts, meestal chalcedoon, jaspis en opaal.

Versteend hout heeft nog vaak de kleuren van hout, als diverse tinten geel, oranje, rood, bruin en zwart. Toch komen er ook andere kleuren voor, zoals groen, blauw, paars en roze.

Er zijn prachtige stukken versteend hout met holtes waarin amethist of andere kwartskristallen zijn gegroeid. En soms zijn de scheuren of gaten gevuld met opaal. Dit wordt dan houtopaal genoemd.

Versteend hout kan zowel in tropische, subtropische als in gematigde gebieden voorkomen. Het meest geliefd zijn de stukken versteend hout uit Arizona en Madagaskar, vanwege hun prachtige kleuren en duidelijk herkenbare houtstructuur.

Het fossiel wordt ook wel houtsteen of verkiezeld hout genoemd. Soms is het vernoemd naar de houtstructuur, zoals peanutwood of palmhout.

Versteend hout is de nationale steen van de Amerikaanse staten Alberta, Arizona, Washington en Mississippi.

Versteende boomstammen op Lesbos (foto: C messier/Wikimedia)Versteend hout komt overal ter wereld voor, niet zelden in de vorm van complete versteende wouden.

• Het oudste versteende woud (Engels: petrified forest) is het Gilboa-woud in het Catskillgebergte in de Amerikaanse staat New York. Dit is 385 miljoen jaar oud (uit het Devoon, een archeologisch tijdperk).
• Het bekendst is waarschijnlijk het Petrified Forest National Park in Arizona, van 225 miljoen jaar oud (uit het Trias), het grootste versteende woud van Amerika.
• Het grootste versteende woud van Europa ligt op het Griekse eiland Lesbos (zie foto). Het stamt uit het Mioceen (23 tot 5 miljoen jaar geleden).
• De grootste versteende bomen zijn te vinden in The Petrified Forest bij Calistoga, Sonoma County, Californië. Dit woud is het jongste, stamt namelijk uit het Plioceen (5 tot 2,5 miljoen jaar geleden).

Tegenwoordig kun je grote plakken versteend hout kopen voor het maken van een tafelblad of muurdecoratie. Kleine stukken zijn gewild om gebruiksvoorwerpen zoals schalen en kommen van te maken. De kleinste stukjes worden gebruikt in de edelsteentherapie, of er worden sieraden van gemaakt.

In de edelsteentherapie wordt versteend hout graag gebruikt bij gewrichtsklachten. Bij stress en shock werkt versteend hout troostend en kalmerend.

Herkomst van de naam

Zoals de naam al zegt, is versteend hout letterlijk hout dat in de loop der tijd veranderd is in steen.

Versteend hout bestaat vooral uit siliciumdioxide. Een andere naam voor siliciumdioxide (of silicium) is kiezelsteen. Dat verklaart de alternatieve naam verkiezeld hout.

Versteend hout door de eeuwen heen

Versteend hout ontstaat doordat bomen eeuwen en eeuwen geleden bedolven zijn geraakt onder modder, zand, klei of lava. Die deklaag voorkomt dat er zuurstof bij het hout komt, waardoor de bomen niet wegrotten. Vervolgens wordt in een proces dat miljoenen jaren duurt, elke houtcel wordt vervangen door siliciumdioxide.

De vorm van de cellen blijft bewaard. Versteend hout blijft dan ook goed te herkennen als hout. Details als jaarringen, schorstextuur, houtwormen, insecten, bliksemslagplekken of vraatsporen zijn goed zichtbaar.

De oudste religies beschouwden vreemd gevormde of gekleurde stenen als goddelijk. Dat gold ook voor de inheemse volkeren van Amerika. Hout van steen was natuurlijk helemaal speciaal.

Zo is in Arizona een brok versteend hout gevonden dat als schrijn van een Hopi-god is gebruikt. In deze streken zijn meer voorwerpen van versteend hout gevonden, soms met veren of kralen versierd. Die stukken versteend hout hebben ongetwijfeld een rituele betekenis. Er lijken meerdere goden mee geëerd te zijn.

Versteende wouden zijn op veel plaatsen ter wereld gevonden en te bezoeken. Het zijn nationale parken, met een streng verbod om stenen of andere vondsten mee te nemen. Desondanks worden bezoekers regelmatig in verleiding gebracht om stukken versteend hout mee naar huis te nemen. Mensen die vervolgens door pech en narigheid worden getroffen, leggen al gauw de link met de geroofde stukken hout. En sturen dan terug wat ze meegenomen hadden.

In het versteende woud in Arizona staat de zogenaamde Conscience Pile, oftewel Gewetensstapel, met alle teruggestuurde stukken versteend hout

Er bestaan tegenwoordig meerdere procedés om van echt hout 'versteend hout' te maken. Het hout wordt daarbij doorweekt met een oplossing van siliconen en chemicaliën. Als de poriën van het hout helemaal gevuld zijn, wordt het hout met druk en hitte bewerkt. Dat resulteert in een product dat eruitziet als versteend hout, en bijna net zo hard is als versteend hout.

Dit geïmpregneerde hout is onbrandbaar, laat geen vocht door, kan niet aangetast worden door schimmel of insecten, en is sterker dan echt hout. De mogelijke toepassingen zijn legio, bijvoorbeeld in de bouw of voor stallen van dieren.

Versteend hout en gezondheid

Spiritueel

Hangertje van versteend hout* Versteend hout kan bij alle chakra's, maar vooral bij de aardse chakra's: basis, heiligbeen en zonnevlecht. De donker uitgevallen stenen lijken meer op het emotionele te werken, de lichter gekleurde exemplaren werken meer op het fysieke niveau.
* Versteend hout helpt je verbonden te voelen met moeder Aarde, je leefomgeving en je afkomst. Het geeft een troostend en geruststellend gevoel: wat er ook gebeurd is of nog staat te gebeuren, het is goed. Je bent nu en hier, daar waar je moet zijn.
* Mensen die zich vervreemd voelen van de wereld, kunnen zich met versteend hout (weer) welkom en geborgen voelen.
* Versteend hout verbindt je met je Hoger Zelf en helpt je jezelf te zien zoals je bent, met je goede en minder goede kanten. Het helpt je om je fouten te onderkennen en accepteren.

Mentaal

* Versteend hout stimuleert de fantasie en de creativiteit. Het helpt om ideeën vorm te geven en te laten groeien. Het helpt om een doel te stellen en de weg ernaartoe in kleine - haalbare - stapjes te vertalen.
* Het helpt om situaties beter te kunnen relativeren, waardoor lasten lichter te dragen zijn.
* Versteend hout kalmeert, zet je met beide benen op de grond. Het helpt je om goed geaard te blijven.
* Versteend hout geeft focus en concentratie. Helpt tegen dwanggedachten en malen. Heb je de neiging om van alles te beginnen en weinig afmaken, dan helpt het dragen van versteend hout.

Emotioneel

* Versteend hout geeft rust in het hoofd. Het is daardoor een goede steen voor mensen die vaak overdreven reageren.
* Het laat je meer genieten van de kleine, simpele dingen in het leven. Het geeft een gevoel van welbehagen en welbevinden, los van materieel bezit.
* In hectische en moeilijke situaties helpt versteend hout je de tijd te nemen om de situatie te overzien en te beoordelen.
* Mensen die worstelen met een verslaving hebben baat bij het dragen van een hanger van versteend hout.

Fysiek

* Als silicaat versterkt versteend hout huid, haar, nagels, en ook alle slijmvliezen, vooral van de keel. Daardoor is het goed voor je stem, en voorkomt schorheid.
* Versteend hout kalmeert de slijmvliezen van maag en darmen, en stimuleert tegelijkertijd de stofwisseling. Helpt bij de vertering van zware kost. Kan zo ook helpen bij overgewicht.
Brokje versteend hout, gepolijst * Versteend hout versterkt hart en vaten. De bekleding van aders en slagaders wordt gereinigd, wat goed is tegen aderverkalking. Ook bloedstolsels in de vaten worden opgeruimd. Dit vermindert de kans op trombose. Leg hiervoor regelmatig plakjes versteend hout op de plaatsen waar grote aders en slagaders lopen: net onder de oren, onder het sleutelbeen, in de liezen, aan de binnenkant van de ellebogen. Dit helpt ook bij spataders.
* Versteend hout heeft een uitgesproken effect op het beendergestel en de gewrichten. Het bevordert de balans tussen de natuurlijke botopbouw en botafbraak. Daardoor het beschermt tegen botverweking en osteoporose. Ook bij gewrichtsklachten zoals ontstekingen, artritis en artrose kan versteend hout helpen. Prima steen bij rugklachten door overbelasting.
* Versteend hout ondersteunt een regelmatige en natuurlijke (buik)ademhaling.
* Een goede steen tegen allergieën en astma.

Symbolen

Versteend hout hoort bij alle sterrenbeelden.
De runen die bij versteend hout horen, zijn de Úrr, de Fé en de Maðr.
De U (Úrr = Oeros) staat voor ongetemde kracht, laten zien wat je waard bent, geen poespas.
De F (Fé = Vee) staat voor bezit, roerende goederen, boerenbedrijf, verankering in het hier en nu.
De M (Maðr = Mens, man) staat voor intellect, het Hoger Zelf.

Het feit dat er drie runen bij deze steen horen, geeft al aan dat de werking van versteend hout meerdere kanten kent.
De runen vertellen dat je met versteend hout ongekende krachten in jezelf kunt aanspreken. Meditatie met versteend hout helpt om te ontdekken wat je talenten zijn en hoe deze het beste kunt gebruiken.

Fysische eigenschappen versteend hout

Detail van plakje versteend hout; spleet links is gevuld met chalcedoonVersteend hout is een silica (siliciumdioxide). Het kan allerlei kleuren hebben, afhankelijk van samenstelling en omgeving.

Zuivere silica is kleurloos, maar dit zie je zelden bij versteend hout. De volgende mineralen geven de silica allerlei kleuren.

• ijzer, de belangrijkste kleurstof, geeft rode en bruine tinten;
• ijzerhydroxide geeft oranje en geel;
• mangaan geeft roze en oranje;
• mangaanoxide en koolstof geven zwart;
• koper, nikkel en chroom zijn verantwoordelijk voor groene en blauwe tinten
• ook kobalt geeft blauwe tinten.

Samenstelling: SiO₂ + C, Fe, K, Na, O, OH, F, Cl
Hardheid: 6,5 - 7
Glans: ruw:mat, gepolijst: glasglans
Transparantie: meestal ondoorschijnend, soms doorschijnend
Breuk: onregelmatig, ruw, splinterig
Splijtbaarheid: geen
Dichtheid: 2,87
Kristalstelsel: trigonaal (chalcedoon, jaspis) of amorf (opaal)

Weblinks

• Kijk voor meer achtergrondinformatie bij versteend hout op de Wikipedia. Hier vind je ook een overzicht van versteende wouden.
• Op Lesbos vind je het Petrified Forest of Lesvos, een beschermd natuurmonument. Officiële website met toeristische informatie.
• In Arizona vind je het befaamde Petrified Forest National Park. Officiële website met toeristische informatie.
• Op de Engelstalige mineralenwebsite Mindat vind je mineralogische informatie over versteend hout, en een overzicht van alle vindplaatsen. Mindat biedt ook een fraaie fotogalerij van versteend hout.
• Bekijk ook eens de mooie verzameling versteend hout uit verschillende Amerikaanse staten in het online mineralenmuseum van de Amerikaan John Betts.
  
  

Handsteen versteend hout Fossiele wormen in versteend hout