Ametrien: kenmerken en werking

Ametrien is een kwarts, een mengeling van paarse amethist en gele ijzerhoudende kwarts. De paarse en gele kleurenbanen zijn meestal scherp begrensd.

Juist vanwege die kleurenbanen en zijn transparantie is de ametrien zeer decoratief en gewild voor sieraden. Door slijpen of facetteren komt het kleurverschil tussen paars en geel mooi uit.

Ametrien bestaat nog niet zo lang als sier- en heelsteen. Het is pas sinds 1989 op de markt als zelfstandig mineraal. Het was wel eerder bekend, maar werd beschouwd als een bijzondere vorm van amethist.

Oorspronkelijk werd dit kristal bolivianiet genoemd. Dit bleek echter een verwarrende naam, omdat er twee andere mineralen zijn met diezelfde naam: antimoonzilver-sulfide en koperijzertin-sulfide. Daarom wordt liever de naam ametrien gebruikt. Vroeger werd ook wel de naam trystien gebruikt.

Tegenwoordig kan men ametrien goed nagemaken door amethist een plaatselijke hittebehandeling te geven. Verhitte amethist wordt namelijk geel tot oranje. Er bestaat zelfs al synthetische ametrien!

Zie je een ametrien die afwisselend blauw en paars is, of geel en groen, of goudgeel en blauw? Dan gaat het om een niet-natuurlijk gekleurde steen, of zelfs om een synthetische steen.

Ametrien is de nationale steen van Bolivia.

Edelsteentherapeuten gebruiken de ametrien graag, omdat dit kristal een verbinding maakt tussen organen van de spijsvertering en de hypofyse.

Herkomst van de naam

Ametrien bolletjeDe naam ametrien is een samentrekking van ame(thist) en (ci)trien. Lange tijd werd gedacht dat het mineraal een mengeling van amethist met citrien zou zijn.

De oudere naam trystien is afgeleid van Schots tryst ('onderhandelen, samenkomen, overeenstemming bereiken'). Deze naam werd gekozen vanwege het naadloos in elkaar overgaan van paars en gele banen in één steen.

De oorspronkelijke naam bolivianiet is afgeleid van de eerste vindplaats, Bolivia. Dat land in Zuid-Amerika is genoemd naar de vrijheidsstrijder Simón Bolívar (1783-1830).

Ametrien door de eeuwen heen

De Spaanse Wikipedia noemt een Zuid-Amerikaanse legende, die verklaart hoe de ametrien is ontstaan. De mooie prinses Anahí van de Ayorea-stam werd verliefd op een knappe vreemdeling (een Spaanse veroveraar) uit een ver, ver land en hij werd ook verliefd op haar. Ze trouwden en waren erg gelukkig. Op een dag kwam haar lief niet terug uit het oerwoud. Ze was zo verdrietig dat ze zich hoog op een heuvel terugtrok om te rouwen om haar verloren geliefde. De tranen die zij stortte, veranderden in glinsterende paars-gouden kristallen. De verloren gewaande man kon dankzij deze kristallen de weg terug naar zijn vrouw vinden.

Brokje ruwe ametrienDe Spaanse veroveraars (conquistadores) uit de 16e eeuw hebben sieraden met ametrien uit Zuid-Amerika mee teruggenomen naar Spanje, hoewel ze meer interesse hadden voor goud, zilver en smaragden. De steen werd toen nog gezien als een bijzondere vorm van amethist.

Ametrien is eigenlijk pas sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw bekend als aparte steen en als heelsteen. Het werd aangetroffen tussen de amethistvondsten uit Bolivia en Brazilië. Later werd er ook op andere plekken ametrien gevonden.

De bekendste vindplaats van natuurlijke ametrien is de Anahi-mijn in Bolivia. De daar gevonden kristallen zijn befaamd om hun hoge kwaliteit en heldere kleuren. Deze mijn is sinds 1989 in bedrijf.

In de jaren tachtig van de vorige eeuw zijn experimenten gedaan met hitte en bestraling. Die experimenten wezen uit dat je natuurlijke amethist plaatselijk geel kunt maken. Het resultaat ziet eruit als natuurlijke ametrien, maar erg kostbaar en daardoor commercieel onhaalbaar.

In Rusland werd al sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw gezocht naar een manier om tweekleurige synthetische kwarts te maken. In 1982 werd dit project echt commercieel. In 1994 werden kleine hoeveelheden synthetische tweekleurige kwarts geproduceerd door circulatie van water onder hoge druk en temperatuur (een hydrothermaal proces).

Al deze Russische synthetisch vervaardigde tweekleurige kwarts wordt geslepen en tot sieraden verwerkt. Het wordt verkocht onder de naam ametrien, maar kan ook andere kleuren dan paars-geel vertonen, zoals paars-bruin en paars-groen.

Ametrien en gezondheid

Spiritueel

* De ametrien maakt een verbinding tussen het zonnevlechtchakra (vanwege de kleur geel) en het kruinchakra (vanwege de kleur paars). Dat verklaart waarom ametrien gunstig werkt op organen van de spijsvertering.

Hoge kwaliteit ametrien, gefacetteerd (foto via Wikimedia Commons)

Mentaal

* Ametrien maakt flexibel en helpt je bij het overbruggen van verschillen met anderen. Hij helpt je inzien dat alles en iedereen met elkaar verbonden is. Je doorziet snel en met een blij gemoed de verschillen en overeenkomsten met andere mensen.
* De steen helpt je om je intuïtie goed te gebruiken, en daardoor succesvol te handelen. Dit geeft een gevoel van rust en controle.
* Ametrien helpt je in je kracht te staan.
* Ametrien maakt creatief en brengt verborgen talenten aan het licht.
* Ametrien helpt om ook bij zware belasting gefocust te blijven en je eigen koers te blijven varen. Een goede steen tegen stress.

Emotioneel

* Ametrien bevordert tevredenheid.
* Ametrien heft blokkades op, zowel fysiek als geestelijk. Hij helpt je rolpatronen te herkennen en waar nodig te doorbreken.
* Ametrien helpt om bij tegenslag je goede humeur te bewaren, en je niet af te laten leiden van waar je mee bezig bent.

Fysiek

* De ametrien werkt in op de stofwisseling van cellen. De steen harmoniseert en stabiliseert tot op celniveau. Hierdoor is ametrien vitaliserend (regenererend), vooral voor huid, haar, spierweefsel en skelet. Hij versterkt het immuunsysteem en het autonome zenuwstelsel.
Ametrien hanger * De ametrien stimuleert de zuurstofvoorziening van het lichaam, en geeft daardoor meer fut.
* De ametrien verlicht bij lijders aan de ziekte van Bechterew de pijn die veroorzaakt wordt door de ontstekingen in gewrichten. Daarnaast heeft de steen een gunstig effect op de starheid die vaak bij deze kwaal voorkomt.
* De ametrien stimuleert de werking van de hersenen en harmoniseert de samenwerking tussen beide hersenhelften, vooral bij hersenstam en kleine hersenen. Hij heeft effect op de grove en de fijne motoriek, en de oog-handcoördinatie. Bevordert een snellere genezing bij hersenvliesontsteking.
* Mensen met klachten die in verband staan met ogen en oren - zoals droge, branderige ogen en slechthorendheid - hebben veel baat bij het dragen van een ametrien.
* De ametrien helpt bij nerveuze klachten aan de spijsvertering, zoals een opgeblazen gevoel, boeren, overmatige winderigheid, misselijkheid. De steen is kalmerend en ontspannend. Ook bij maagzweren is ametrien een goede steen om te dragen.

Runen

De rune die bij de ametrien hoort, is de Thurs.
De Th (Thurs = doorn, reus; reuzenkracht) staat symbool voor bescherming, verzorging, versterking, evenwicht). Ametrien geeft naast bescherming ook balans.

h2>Sterrenbeelden

De ametrien hoort bij de sterrenbeelden Ram, Boogschutter, Stier, Schorpioen en Weegschaal.

Fysische eigenschappen ametrien

De ametrien is een kwarts en is dus familie van de bergkristal. De edelsteen wordt geel gekleurd door driewaardig ijzer, en paars door tweewaardig en vierwaardig ijzer.

Als je een goed gevormd kristal overdwars doorzaagt, zie je een soort pizza met zes punten, om en om geel en paars. De kleurzones zijn duidelijk zichtbaar. Zie onderstaande foto.

Overdwars doorgesneden ametrien kristal, 6 cm breed (foto Dan Carlson)

Weblinks

• Op de Engelse Wikipedia staat een korte tekst over de fysieke eigenschappen van ametrien.
• De Engelstalige mineralensite Mindat geeft naast mineralogische eigenschappen ook de vindplaatsen van ametrien. Deze website biedt bovendien een schitterende fotogalerij van ametrien.
• Het online museum van de Amerikaan John Betts heeft een prachtig overzicht van fraaie exemplaren ametrien