Zoisiet: kenmerken en werking

Ruwe zoisietZoisiet is een fraai, meestal blauw of groen mineraal. Het kan allerlei kleuren hebben en sommige kleuren hebben een eigen naam gekregen.
Roze tot rozerode zoisiet wordt thuliet genoemd. Blauwe zoisiet heet tanzaniet. De groene variant met ingesloten robijn heet zoisiet-robijn of anyoliet.

Andere kleuren die voorkomen: kleurloos, wit, geel, bruin, blauwgroen-wit met rode insluitsels.

Zoisiet wordt op vele plekken ter wereld gevonden en is meestal ondoorzichtig. De transparante variëteiten wedijveren qua kostbaarheid en gewildheid met smaragden en saffieren.
De tanzaniet van edelsteenkwaliteit is een ongelooflijk fraaie en zeldzame steen. Een van de spectaculairste sieraden met tanzaniet is een tiara met een enorme gefacetteerde tanzaniet. Deze steen wordt liefkozend de Queen of Kilimanjaro genoemd. De steen zelf is 242 karaat zwaar.

De groene tinten zoisiet zijn zeer spirituele stenen, die ons met extra energie door de winter heen helpen. Ze zijn symbool voor het groen en alle leven dat in het voorjaar zal weerkeren.

Tanzaniet is de nationale steen van Tanzania. Thuliet is de nationale steen van Noorwegen.

Herkomst van de naam

Queen of Kilimanjaro, een tiara met een enorme blauwe zoisiet (foto: Maia C)Zoisiet werd eerst saualpiet of carinthiet genoemd, naar zijn vindplaatsen in Oostenrijk: Sau-alpe en Karinthië. Later werd het mineraal vernoemd naar de Oostenrijkse baron en mineralenverzamelaar Freiherr von Zois (1747-1819), die de steen voor het eerst vond.

De naam thuliet komt van het mythische eiland Thule. Dat was in de klassieke oudheid de naam van het noordelijkste punt van de toen bekende wereld. Bedoeld werd mogelijk Groenland, IJsland, Noorwegen, of eilanden bij deze landen. Noorwegen is een van de vindplaatsen van deze rozerood zoisiet.

Tanzaniet is genoemd naar de vindplaats, het land Tanzania in Afrika.

De naam anyoliet voor de groene zoisiet met ingesloten robijn is ontleend aan Masai anyo (groen) en Grieks lithos (steen).

Zoisiet door de eeuwen heen

Overleveringen over een geneeskrachtige werking van zoisiet zijn er niet.

De groene zoisiet wordt al een paar eeuwen gebruikt als materiaal voor fraaie kommen en andere voorwerpen. Vooral de groene zoisiet met robijn-insluitsels heeft mooie kleuren en patronen. Dit gesteente is echter moeilijk te verwerken. Zoisiet is weliswaar betrekkelijk zacht (hardheid 6-6,5 op de schaal van Mohs), maar robijn is zeer hard (hardheid 9 op de schaal van Mohs). De werktuigen om zoisiet-robijn te snijden zijn dan ook voorzien van diamant snijranden. Diamant heeft namelijk hardheid 10 en kan daarom zowel de zoisiet als de robijn zonder al te veel problemen snijden.

Hanger met tanzaniet, blauwe zoisiet Tanzania is een belangrijke vindplaats van groene zoisiet en zoisiet-robijn. Ook blauwe zoisiet wordt daar gevonden. In 1967 werd er zelfs prachtige transparante blauwe zoisiet in edelsteenkwaliteit ontdekt. De Indische mijnbouwkundige Manuel de Souza was de gelukkige vinder. Hij meende aanvankelijk dat hij een afzetting van saffier gevonden had. Na grondig onderzoek (door Duitse edelsteenkundigen) werd echter vastgesteld dat deze blauwe edelsteen een nieuwe variëteit van de zoisiet is.

De blauwe zoisiet werd eerst als 'zoisiet' verkocht, maar op de Engelstalige markt bleek dat een ongelukkige naam, vanwege de gelijkenis met het Engelse woord suicide, zelfmoord. De steen werd hierdoor amper verkocht. De New Yorkse juwelier Tiffany, die veel blauwe zoisiet verwerkte tot prachtige sieraden, bedacht de nieuwe naam tanzaniet, naar de vindplaats, om zijn producten beter te kunnen verkopen.

Filmster Elisabeth Taylor (1932-2011) droeg graag sieraden met tanzaniet omdat deze stenen de kleur van haar ogen hebben. In navolging van haar gingen meer beroemdheden deze steen dragen en werd tanzaniet beroemd en veelgevraagd.

Tanzaniet is ook bekend dankzij de film Titanic uit 1997. De steen figureerde als de blauwe diamant die met het schip de diepte in verdween.

Zoisiet en gezondheid

Spiritueel

* De transparante blauwe tanzaniet hoort bij kruinchakra, voorhoofdchakra en keelchakra.
De roze doorschijnende tot ondoorzichtige thuliet hoort bij hartchakra en thymus.
De ondoorzichtige groene zoisiet kan op alle chakra's, maar vooral op het hartchakra.
De groene zoisiet met ingesloten robijn (anyoliet) hoort vooral bij basischakra, heiligbeenchakra en zonnevlechtchakra. De anyoliet verbindt en harmoniseert basischakra en hartchakra.
* Tanzaniet kan je tijdens meditatie in contact brengen met je Hoger Zelf, je ziel.
* Zoisiet geeft mensen die erg afhankelijk van anderen zijn, kracht en energie om zich los te rukken en zich op eigen gelegenheid te ontwikkelen.
* Zoisiet helpt je zelfstandig te worden, en je op je eigen leven en lot te richten.

Mentaal

Hanger met thuliet, rozerode zoisiet* Alle soorten zoisiet helpen je om zelfstandig te functioneren, op eigen benen te staan en je eigen oordeel te vormen. Zoisiet versterkt inspiratie en wilskracht en helpt zo je dromen waar te maken.
* De zoisiet, vooral de thuliet en de tanzaniet, maakt creatief. De steen versterkt alle creatieve talenten, zoals schilderen, tekenen, toneel, dans en muzikaliteit.
* Zoisiet maakt doelgericht. Dat werkt uitstekend voor mensen die vergeetachtig en chaotisch zijn.
* Deze steen helpt je in het hier en nu te leven. Aanbevolen voor wie een beetje wereldvreemd is.
* Groene zoisiet brengt het goede in de mens naar boven.
* Thuliet laat je de goede en slechte kanten van een mens zien, en helpt je beide kanten bij jezelf in balans te brengen.
* Anyoliet is een goede beschermsteen voor overgevoelige mensen en beschermt tegen energetisch vampirisme. Het mineraal helpt je je eigen weg te gaan, en tegelijk een goed functionerend lid van een groep of gemeenschap te zijn.

Emotioneel

* In tijden van grote drukte en stress helpt zoisiet de drukte achter je te laten. Het gevoel van alles te moeten, verandert in rust en kalmte.
* Groene zoisiet maakt realistisch. Dromers en onbezonnen lieden beschermt hij tegen overmoed en domme dingen.
* Groene zoisiet helpt tegen somberheid en depressie.

Fysiek

Halfruwe anyoliet, groene zoisiet met ingesloten robijn* Zoisiet werkt uitstekend tegen stress, helpt alle spanningen los te laten en je op andere dingen te richten. Het mineraal helpt zo tegen malen en bevordert een goede nachtrust.
* Na een periode van ziekte of depressie geeft de groene zoisiet nieuwe kracht en energie, de steen maakt actief en energiek. Gebruik na ziekte liefst de anyoliet, vanwege het gunstige effect op bloedvorming.
* Zoisiet versterkt en heelt het immuunsysteem. Een goede steen bij hooikoorts en allergieën.
* Mensen met stofwisselingsproblemen, zoals brandend maagzuur en oprispingen, hebben baat bij het dragen van zoisiet.
* Zoisiet bevordert de vruchtbaarheid. Groene zoisiet met ingesloten robijn verhoogt de potentie en versterkt een eventuele kinderwens.
* Zoisiet werkt reinigend op de huid. Pas na langdurig dragen is dit effect te zien.
* Groene zoisiet heelt tot op DNA-niveau en werkt ontgiftend.
* Thuliet heeft een regenerend effect, vooral op de huid. De steen maakt je dankzij het ingesloten mangaan tevreden met je seksuele partner.
* Tanzaniet werkt goed bij spanningshoofdpijn.

Symbolen

De zoisiet hoort bij alle sterrenbeelden, maar vooral bij Ram en Maagd. De anyoliet hoort vooral bij Schorpioen. De tanzaniet hoort vooral bij Boogschutter. En de thuliet hoort vooral bij Weegschaal, Tweelingen en Vissen.
De runen die bij de zoisiet horen, zijn de Pada en de Ár.
De P (Pada = kans, spel, gok) staat voor vermaak, gezelligheid, zang en dans. Zoisiet is een edelsteen die je doet inzien dat je niet zonder andere mensen kunt. Als je de wereld tegemoet treedt met vriendschap en vertrouwen, krijg je dat drievoudig terug.
De J (Ár = jaar, cyclus; wat je zaait, zal je oogsten) staat voor succes door geduldig werken. De zoisiet geeft kracht, moed en inzichten. Met wilskracht en doelgerichtheid kunnen we al onze dromen waarmaken.

Fysische eigenschappen

Thuliet trommelstenenDe groene zoisiet dankt deze kleur aan ingesloten chroom en vanadium. Bevat het daarbij ook ijzer, dan is de kleur blauw. En bevat het veel mangaan, dan wordt het roze, rozerood tot roodbruin.

De zoisiet van edelsteenkwaliteit is trichroïstisch: de steen laat drie verschillende kleuren zien, afhankelijk van hoe je ernaar kijkt. Tanzaniet vertoont de kleuren blauw, oranje en paars.

Samenstelling: Ca₂A₁₃(SiO₄)(Si₂O₇)O(OH) + Mg, Cr, Sr, V
Hardheid: 6 - 6,5
Glans: glasglans
Transparantie: doorschijnend tot ondoorzichtig. De
edelsteenkwaliteit is transparant.
Breuk: onregelmatig, oneffen
Splijtbaarheid: volkomen
Dichtheid: 3,25 - 3,36
Kristalstelsel: rombisch

Webtips zoisiet

• De Nederlandstalige Wikipedia gaat nogal kort in op zoisiet en op tanzaniet.
• Ook de Engelstalige Wikipedia biedt enige informatie over zoisiet (zoisite).
• De Engelstalige mineralensite Mindat heeft aparte pagina's over zoisiet, tanzaniet en thuliet.
• Mindat biedt ook prachtige beelden in de fotogalerij van zoisiet, de  fotogalerij van tanzaniet en de fotogalerij van thuliet.
• De Engelstalige mineralensite Webmineral biedt vooral informatie over de fysische eigenschappen van zoisiet.

Handgeslepen anyolietGeslepen zoisiet