Steen van de maand Vesuvianiet

Vesuvianiet trommelsteenIn veel boeken over mineralen komt vesuvianiet niet eens voor. Toch is dit een vrij algemeen voorkomend mineraal, en wordt hij graag gebruikt in de edelsteentherapie.

Vesuvianiet is een mineraal dat direct zijn Italiaanse afkomst verraadt. De eerste vondsten zijn op en bij de vulkaan Vesuvius bij Napels gedaan. Iedereen kent de verhalen over deze vulkaan, die op gezette tijden uitbarst.
De bekendste uitbarsting is die uit het jaar 79, waarbij ook Plinius de Oudere, befaamde Romeinse wetenschapper die de helende werking van edelstenen beschreef, omkwam. Op dit moment slaapt de Vesuvius zijn onrustige slaap. Tot hij weer ontwaakt… Vulkanologen en seismologen houden 'm nauwlettend in de gaten.

Vesuvianiet komt vooral voor in de kleur groen, in diverse tinten. Toch kan de steen ook andere kleuren hebben, zoals blauwgroen, blauw, geel, rood, bruin, paars, violet, bruin, zwart en wit. Ook kleurloze vesuvianiet bestaat.

Er zijn heel veel vindplaatsen en alle vindplaatsen hebben hun eigen kleurvarianten. Juist die grote variatie aan kleuren maakt vesuvianiet een interessante steen.

Vesuvianiet is in principe eenkleurig, maar soms worden er twee of driekleurige stenen gevonden.

Soms is vesuvianiet transparant of doorzichtig, en soms is het ondoorzichtig. Transparante vesuvianiet wordt graag gefacetteerd.

Vesuvianiet van edelsteenkwaliteit wordt vaak idokraas (of idocraas) genoemd.
Cyprien is blauwe vesuvianiet uit Noorwegen; egeraan is de donkerbruine tot donkergroene kleurvariant uit Tsjechië. Enkele andere namen zijn jewreinowiet, vesuviaan en zantiet.
Door de gele, bruine en rode tinten werd vesuvianiet in het verleden nog wel eens aangezien voor hyacint (geel-oranje tot roodbruine zirkoon).

Bruin vesuvianiet kristal, 4cm hoog (foto Rob Lavinski/irocks.com via Wikimedia Commons)Groene mineralen en gesteenten zijn soms moeilijk met het blote oog te herkennen; daarvoor is vaak edelsteenkundig (gemmologisch) onderzoek nodig. Handelaren maken daar soms misbruik van door de groene vesuviaan te verkopen als iets anders (iets duurders).
De ondoorzichtige vormen worden - misleidend - wel als diopsiet of jade aangeboden. De doorschijnende vormen worden - misleidend - als peridoot, verdeliet (groene toermalijn), demantoiet en tsavoriet (beide groene granaat), epidoot, groene zirkoon en meer aangeboden.

In de edelsteentherapie wordt vesuvianiet geroemd om zijn veelzijdigheid. Het mineraal helpt sluimerende, lang onderdrukte angsten, emoties en gevoelens er op een gegeven moment uit te gooien - net als de vulkaan zijn lava. Maar waar de vulkaan destructief kan zijn, is het kristal juist bevrijdend. Dankzij het loslaten van opgekropte trauma's en gevoelens helpt vesuvianiet je om deze (eindelijk!) goed onder woorden te brengen, waardoor heling mogelijk is.

De groene vesuvianiet wordt vaak gebruikt voor een sneller herstel na zware ziekte. Het mineraal versterkt alle weefsels en organen, en geeft geestelijk meer energie om dingen te ondernemen of te veranderen.

Herkomst van de naam

Langgerekt vesuvianiet kristal (foto Rob Lavinski/irocks.com via Wikimedia Commons)Vesuvianiet of vesuviaan is genoemd naar zijn oorspronkelijke vindplaats, de vulkaan Vesuvius nabij Napels in Italië.

Idokraas komt van de Griekse woorden eidos ('vorm') en krasis ('mengsel') uit kerannymai ('mengen, mixen'), omdat het mineraal vaak vergroeid is met andere mineralen.

Cyprien komt van Latijn cyprum ('koper')’, een variëteit die helderblauw is door sporen koper, gevonden in Noorwegen.

Duparciet is genoemd naar de Zwitserse mineraloog en petroloog Louis Duparc (1866-1932). Het is een variëteit met meer kalium en ijzer in zijn kristalrooster.

Egeraan is een donkerbruine tot donkergroen tot zwarte variëteit, die door de bekende Duitse dichter Johan Wolfgang von Goethe (1749-1832) al beschreven is. Naast schrijven hield Goethe zich graag bezig met het onderzoeken van de natuur, waaronder natuurlijk ook mineralen. Genoemd naar de Tsjechische stad Eger, de oude Duitse naam van wat nu Cheb heet. Daar is deze variëteit ontdekt. Het ligt in het Ertsgebergte aan de rivier Eger (Tsjechische naam: Ohle).

Jewreinowiet is genoemd naar de Russische cartograaf, landmeter en ontdekkingsreiziger Iwan Michailowitsch Jewreinow (1694-1724). Jewreinow heeft zijn naam ook gegeven aan een berg en een kaap aan de noordkust van de Zee van Ochotsk (ten oosten van Siberië), en aan het nauw tussen de vulkaaneilanden Makanruschi en Onekotan in die zee. Het Duitse synoniem van vesuvianiet.

Vilyuyiet of wiluiet, zeer donkergroene vesuvianiet uit Rusland, is genoemd naar de rivier Wiljoej in Siberië.

Zantiet is gele vesuvianiet en genoemd naar de vindplaats Zant, stad in het Duitse Beieren.

Vesuvianiet door de eeuwen heen

De Zwitserse arts en natuuronderzoeker Moritz Anton Kappeler (1685-1769) beschreef dit mineraal als eerste in 1723 en noemde het hyacinthus dictus octodecahedricus ('naar verluid achttienhoekige hyacint'). Dit vanwege de gelijkenis met de kleuren die de zirkoonvariëteit hyacint kan hebben. Hij vond zijn stenen hoogstwaarschijnlijk tijdens zijn veldonderzoek naar de Vesuvius.

Gesteente uit eruptie vulkaan Vesuvius in 79 v.Chr. 10x vergroot. Het groene is vesuvianiet (foto Strekeisen via Wikimedia Commons)De Franse mineraloog Jean-Baptiste Louis Romé de L'Isle (1736-1790) hernoemde de steen in 1772 naar hyacinte du Vesuve ('hyacint van de Vesuvius'). In 1795 onderkende geoloog en mineraloog Abraham Gottlob Werner (1749-1817) dat het geen zirkoon was, maar een zelfstandig mineraal. Hij noemde het vesuviaan, naar zijn vindplaats.

De Franse mineraloog Rene Just Haüy (1743-1822) was het niet eens met die naam, omdat vesuvianiet ondertussen op meer plekken dan alleen de Vesuvius was gevonden. Daarom introduceerde hij in 1799 de naam idokraas. Het was in deze tijd mode om mineralen een naam te geven die aan Grieks of Latijn was ontleend.

De Amerikaanse geoloog, mineraloog en vulkanoloog James Dwight Dana (1813-1895) vond de verscheidenheid aan uitgangen op -aan, -een, -ien en -id voor mineraalnamen veel te omslachtig. Hij gebruikte liever de uniforme uitgang -iet en herdoopte zodoende vesuviaan om naar vesuvianiet.

Als gevolg van deze ontwikkelingen vinden we in de Amerikaanse literatuur vooral de naam vesuvianiet, en in de Europese literatuur vaak vesuviaan of idokraas.

Uiteindelijk hakte de International Mineralogical Association (IMA) in 1962 de knoop door: vesuvianiet werd de officiële benaming.

Vesuvianiet en gezondheid

De genoemde werking geldt voor groene vesuvianiet, tenzij een andere kleur wordt genoemd.

Spiritueel

Wijnrode vesuvianiet kristallen uit Italië (foto Rob Lavinski/irocks.com via Wikimedia Commons)* Groene vesuvianiet hoort bij het hartchakra. De gelige en bruine tinten horen bij de zonnevlecht. De blauwe tinten horen bij keelchakra, voorhoofdchakra en kruinchakra.
* Blauwe vesuvianiet op de keel versterkt inspiratie en creativiteit.
* De geel-oranje vesuvianiet op het heiligbeenchakra ondersteunt de vruchtbaarheid.
* Vesuvianiet helpt om op een lieve en zachte manier informatie uit vorige levens te herinneren en te verwerken. Met name zeer oude, vervelende en traumatische ervaringen die misschien al meer levens spelen, kun je met vesuvianiet verwerken.
* Deze steen geeft innerlijke rust en zekerheid dat alles wel goed komt, ook al heeft het soms tijd nodig. Goede steen bij rouw- en traumaverwerking!
* Vesuvianiet helpt om patronen en gewoontes te doorzien en te doorbreken.

Mentaal

* Vesuvianiet maakt creatief en vindingrijk; het mineraal helpt je om met een open blik te kijken en stimuleert je om nieuwe paden te betreden. Het bevordert een gezonde zin in experimenteren en zodoende nieuwe dingen te ervaren en te maken.
* Bij somberheid en depressieve gedachten kan vesuvianiet je helpen om ook de zonnige kanten van situaties te herkennen. Het is niet allemaal zo zwart-wit en elk nadeel heeft ook zeker een voordeel - de vesuvianiet laat je dat allemaal zien.
* De vesuvianiet maakt actief en geeft daadkracht
* Vesuvianiet maakt eerlijk en oprecht.
* De vesuvianiet doet sluimerende onderzoekszin ontwaken, maakt je oprecht nieuwsgierig om zaken en situaties te onderzoeken.
* Tijdens meditatie kan vesuvianiet je helpen de balans van je leven op te maken, te kijken naar wat er goed ging en naar wat beter kan. Vesuvianiet helpt je de ideeën te krijgen die nodig zijn om veranderingen in je leven aan te brengen.
* Werken met vesuvianiet ondersteunt je als je de zin van jouw leven wilt ontdekken..

Emotioneel

* Vesuvianiet is een heel fijne steen voor mensen die last hebben van een kort lontje. Vesuvianiet kalmeert een verhit gemoed en helpt je woede en drift beter te beheersen.
* Ontevredenheid en ongenoegen worden omgezet in tevredenheid en rust in hart en hoofd.
* Heb je last van lusteloosheid of somberheid, dreigen die gevoelens je soms helemaal te verzwelgen? Dan kan vesuvianiet je helpen om weer uit het dal te kruipen.
* Vesuvianiet kan helpen om posttraumatische stress (PTSS) door afschuwelijke ervaringen achter je te laten.

Fysiek

Uitzonderlijk fraaie vesuvianiet kristallen uit Canada (foto Rob Lavinski/irocks.com via Wikimedia Commons)* Vesuvianiet is een fijne steen om bij je te dragen bij problemen van de zintuigen. Met name de reukzin kun je verbeteren met een vesuvianiet in je zak.
* Vesuvianiet ondersteunt de juiste samenstelling van speeksel, ondersteunt de slijmvliezen in de mond, heelt bloedend tandvlees en versterkt het tandglazuur.
* Vesuvianiet op het hart gelegd stimuleert hart en bloedsomloop en de opname van zuurstof in het bloed.
* Vesuvianiet onder de rug, aan de onderkant van de ribbenkast, ondersteunt de blaas en de nieren.
* Vesuvianiet helpt je ingewanden bij het opnemen van voedingsstoffen uit je voeding.
* Vesuvianiet heeft een reinigende en ontslakkende werking op al onze organen en ingewanden. De steen helpt met name zware metalen en gifstoffen uit het lichaam te verwijderen.
* Vesuvianiet ondersteunt de vruchtbaarheid. Bij mannen wordt de activiteit van spermatozoïden vergroot; bij vrouwen worden baarmoeder en eileiders ondersteund.
* Vesuvianiet helpt op zachte wijze bij spataderen en aambeien door versterking van bindweefsel, pezen en banden.
* Bij chronische vermoeidheid geeft vesuvianiet meer energie en fut. Voor alle chronische ziektes biedt vesuvianiet een zeer goede ondersteuning voor herstel van balans en gezondheid.
* Ook bij zware (chronische) ziektes helpt een vesuvianiet in je zak. Dit geeft meer uithoudingsvermogen.

Runen

De runen die bij de vesuvianiet horen, zijn de Íss, de Dagr, de Úrr en de Áse.

De I (Íss = IJs; vertraging, verstarring) staat voor rust, wijsheid, consolidatie.
De D (Dagr = Dag) staat voor dageraad, (dag)licht, opkomende zon.
De U (Úrr = Oeros) staat voor ongetemde kracht, laten zien wat je waard bent.
De A (Áse = God, magie, taal, communicatie, creatieve energie) staat voor goddelijk plan.

De vesuvianiet in al zijn kleurenrijkdom helpt je samen met deze runen om nieuwe inzichten te krijgen op meerdere vlakken: voor je eigen lijf en gezondheid, financieel, creatief en innovatief. Bevrijd je van alle beperkingen die je nu ervaart! Geniet van alle mooie momenten die je tegenkomt en grijp de kansen die voorbijkomen.

Sterrenbeelden

De vesuvianiet hoort bij de sterrenbeelden Waterman, Boogschutter en Steenbok.

Fysische eigenschappen vesuvianiet

Getrommelde vesuvianiet

Vesuvianiet is een complexe silicaat. De mooie smaragdgroene variant dankt zijn kleur aan extra Fe⁺³ en soms aan sporen chroom (Cr).

De mauve en rode vesuvianiet wordt gekleurd door extra mangaan (Mn) en een verminderde hoeveelheid ijzer (Fe).

Vesuvianiet kan helderblauw zijn door sporen koper (Cu).

Samenstelling: (Ca,Na)₁₉(Al,Mg,Fe)₁₃(SiO₄)₁₀(Si₂O₇)₄(OH,F,O)₁₀ + Be, B, Ce, Cr, F, Fe, Li, K, Na, Mn, Sr, Ti, zn, REE (zeldzame aardmetalen) + (Co, Cu, G, Ge, Ni, V en meer)
Hardheid: 6,5
Glans: glasglans, vetglans, wasachtig
Transparantie: doorzichtig tot ondoorzichtig
Breuk: ruw, splinterig
Splijtbaarheid: slecht
Dichtheid: 2,32 - 3,42
Kristalstelsel: tetragonaal

Weblinks

• De Nederlandse Wikipedia biedt weinig over dit mineraal. De Duitstalige Wikipedia geeft meer algemene informatie over vesuvianiet.
• De Engelstalige mineralenwebsite Mindat biedt veel mineralogische informatie over vesuvianiet. Ook toont Mindat een interessante collectie foto's van vesuvianiet.
• Het online museum van de Amerikaan John Betts biedt een prachtig overzicht van vesuvianiet-foto's in vele kleurschakeringen en vergroeiingen.