Onyx: kenmerken en werking

Onyx cabochon

De diepzwarte onyx is een kwarts, meestal ondoorzichtig en met afwisselend witte en zwarte lagen of banden. Heel soms bevat onyx ook dunne bruine randjes.

De meest gewilde onyx is helemaal zwart; deze is echter vrij zeldzaam.

Let op: sommige onyx die op de markt wordt aangeboden, is geen echte onyx. Het gaat vaak om flint (ook een zwart soort kwarts), zwart gebeitste agaat of ruw gepolijste obsidiaan met een diepe, matte kleur.

Soms wordt de naam onyx gebruikt voor marmeronyx, een veelkleurig gesteente dat populair is bij het maken van gebruiksvoorwerpen zoals kandelaars en asbakken.

Onyx is van oudsher uiterst populair als heelsteen of als edelsteen in sieraden en amuletten. Nog steeds dragen mannen vaak onyx in ringen en manchetknopen. De steen is ook geliefd voor rozenkransen en rouwsieraden.

Herkomst van de naam

Het Griekse woord onyx betekent ‘vingernagel’. Waarschijnlijk is de naamgeving terug te voeren op de gelijkenis van de witte lagen met de witte maantjes en de witte randen die vingernagels hebben. Bovendien vertellen oude volksverhalen dat onyx een gunstig effect heeft op huid, haar en nagels.

Onyx door de eeuwen heen

Gemma Augustea, Romeins camee van onyx (foto: Wikipedia) De naam onyx werd in vroeger tijden gegeven aan stenen die wij nu agaat noemen. De steen die wij nu onyx noemen, heette vroeger jaspis. Pas sinds de 18e eeuw wordt de naam onyx alleen nog gegeven aan zwarte chalcedoon. Dat doen we tegenwoordig nog steeds.

Zowel in het oude Egypte als bij de klassieke Grieken en Romeinen was de zwarte onyx een van de belangrijkste bescherm- en heelstenen. Alle klachten die met nagels, huid en haar te maken hadden, werden met onyx bestreden.
In het oude Egypte werd de zwarte onyx geassocieerd met Ra, de zonnegod. Volgens de bijbel werd onyx gevonden in het land Havilah (letterlijk ‘Uitgestrekt zand’), waarschijnlijk was dat Egypte of Midden-Arabië. In Egypte zijn scarabeeën, potjes, kommen en andere gebruiksvoorwerpen van onyx gevonden.

De oude Romeinen gebruikten onyx om cameeën en intaglio’s van te maken.. Een camee is een gesneden steen met een verhoogd reliëf; een intaglio heeft een verdiept reliëf. Ook zegelringen werden graag van onyx gemaakt. De was die gebruikt werd om de brieven dicht te plakken, bleef niet aan het kwarts vastzitten.

De oude Chinezen geloofden dat je angstige dromen en nachtmerries zou krijgen op een plaats waar onyx gevonden kon worden. Ook zou onyx stemmingmakerij en ruzies bevorderen. Zij noemden de onyx daarom 'steen der droefheid'.

Met de nieuwe kennis over China na de ontdekkingsreizen van Marco Polo, vatte deze gedachte ook post in middeleeuws Europa. De zwarte onyx werd als een ongelukssteen beschouwd, omdat hij angstig en neerslachtig zou maken. De steen stond daardoor bekend als ‘steen der egoïsten’ of ‘steen der droefheid’.

Ring met onyx Oorspronkelijk was onyx in de Middeleeuwen de steen van Maria. In tijden van nood, zoals tijdens de pestepidemieën, geloofde men dat onyx een krachtig amulet tegen deze nare ziekte was. Daarom werd de steen veelvuldig in broekzak of als sieraad gedragen. Ook werd onyx wel verpulverd om het te kunnen innemen. De onyx zou magiërs helpen zich onzichtbaar te maken.

In India en Pakistan gebruikte men onyx om de concentratie te verdiepen. Men droeg er graag zilveren sieraden met onyx als bescherming tegen het boze oog.

Bij vrijwel alle volkeren, maar vooral bij de Indianen, was en is onyx in gebruik als amulet tegen zwarte magie en ziektes.

Onyx en gezondheid

Spiritueel

Stukje ruwe onyx* Onyx hoort bij het aardechakra en het basischakra, maar kan ook heel goed op het zonnevlechtchakra en het kruinchakra. Tijdens een legging met edelstenen brengt onyx alle chakra’s in verbinding met de andere gebruikte stenen. Onyx lost blokkades op verschillende niveaus op en herstelt het evenwicht tussen yin en yang.
* Onyx is een goede steen voor spirituele groei. Helpt bij aantrekken en opnemen van die energieën uit de kosmos die nodig zijn voor heling en groei.
* Onyx helpt bij om rechtstreeks en zonder omwegen een droom te verwezenlijken of een bepaalde resultaat te behalen. Daarnaast ondersteunt de onyx je om je ware levenstaak te vinden en te volvoeren.
* Onyx zet negativiteit om in positiviteit. Een sieraad van zwarte onyx helpt om slecht karma sneller op te lossen.
* Onyx kan heel goed gebruikt worden bij het genezen van geestelijke en fysieke trauma's uit dit en vorige levens. Heb je in dit leven lasten die je mogelijk niet kunt verklaren, dan zouden die uit vorige levens kunnen stammen. Door het dragen van onyx verminderen dergelijke lasten.

Mentaal

* Onyx geeft doorzettingsvermogen en zelfdiscipline. Dit is prettig om je werk goed te kunnen doen, of als je een doel wilt bereiken.
* Onyx vergroot je analytisch en pragmatisch denkvermogen. Onyx verbetert je focus en je concentratievermogen.
* Onyx geeft controle over je denken en handelen.
* Onyx is een zeer prettige steen voor rouwverwerking. Onyx laat je in tevredenheid terugkijken op de goede tijden die je had met wie of wat je nu mist.
* Melancholie en depressies, de invloed van aardstralen, boosheid, zwartgalligheid – de onyx laat dit soort negatieve invloeden verdwijnen.

Emotioneel

Onyx handsteen met reiki-symbool

* Als je gevoelig bent voor de mening van je omgeving, draag dan onyx. Dit helpt je hiervoor je oren te sluiten. Een goede steen voor wie gemakkelijk beïnvloedbaar is.
* Ga je vaak over je grenzen, kan de onyx je helpen die grenzen beter te bewaken. Het laat je in lastige situaties beter voet bij stuk houden, in plaats van toe te geven uit angst de lieve vrede te verstoren.
* Heb je 's nachts malende gedachten, angsten en zorgen? Onyx neemt ze mee naar de volgende dag, waar ze opeens een stuk kleiner en minder angstaanjagend zijn.
* Onyx geeft rust en helderheid in het hoofd.
* Onyx maakt je zelfbewust en geeft je verantwoordelijkheidsgevoel.

Fysiek

* Onyx heeft een uitgesproken helende werking op nagels, huid, slijmvliezen en haar. De steen versterkt de natuurlijke functie van de huid, en beschermt de huid tegen zonnebrand, puistjes en ontstekingen. Kleine wondjes zullen sneller helen met onyx.
* Onyx harmoniseert en versterkt het lymfesysteem, waardoor je meer weerstand krijgt en je minder bevattelijk bent voor infecties en infectieziektes
* Onyx versterkt de wanden van nieren en blaas en daardoor de werking van nieren en blaas.
* Onyx versterkt de maagwand en daardoor de werking van de maag. Helpt tegen opgeblazen gevoel en oprispingen.
* Dep met onyxwater ter voorkoming en heling van voetschimmel en kalknagels. Dit helpt ook tegen littekenweefsel.
* Onyx verbetert alle zintuigen en vooral het gehoor. Onyx helpt heel goed bij klachten die hun oorsprong vinden in de oren en veroorzaakt worden door een verminderde doorbloeding, zoals doofheid, oorsuizen en evenwichtsstoornissen.
* Ben je gevoelig voor weersomslagen, draag dan een onyx.

Symbolen

De onyx hoort bij het sterrenbeeld Steenbok.
De rune die bij de onyx hoort, is de Thurs.
De th (thurs = reus) staat voor 'reuzenkracht’. Deze rune biedt bescherming, kracht, energie. De onyx vult aan wat ontbreekt. Ben je moe, dan geeft onyx kracht. Heb je geen inspiratie, dan geeft onyx ideeën en nieuwe inzichten.

Fysische eigenschappen onyx

Cabochon van onyx. Het wit is zuivere chalcedoon, een beetje vervuild. Onyx is een silicaat. Het bestaat meestal uit zwarte en witte chalcedoon, scherp afgegrensd. De zwarte kleur ontstaat door fijnverdeeld ijzer en mangaanoxide. De witte kleur is ongekleurde chalcedoon.

Nauw verwant aan onyx is sardonyx. Dat heeft geen twee, maar drie kleuren: naast zwarte en witte chalcedoon ook bruine sarder of carneool.

Samenstelling: SiO₂ + Fe, Mn, HO
Hardheid: 6,5 - 7
Glans: wasglans, zijdeglans
Transparantie: doorschijnend, ondoorschijnend
Breuk: ruw, schelpvormig, onregelmatig
Splijtbaarheid: geen
Dichtheid: 2,58 - 2,64
Kristalstelsel: trigonaal, microkristallijn

Weblinks

• Kijk voor meer informatie bij onyx op de Nederlandse Wikipedia, of bij onyx op de Engelstalige Wikipedia.
• De Engelstalige mineralenwebsite Mindat geeft extra informatie over onyx, maar noemt deze edelsteen een variant van agaat.

Handsteen van onyx