Jaspis: kenmerken en werking

Jaspis kan veel kleuren hebben Jaspis is een ondoorzichtig soort kwarts, dat allerlei kleuren en patronen kan hebben. Meestal is jaspis rood. Ook bruin, geel en groen komen veel voor. Jaspis heeft vaak witte, grijze of andere kleuren insluitsels.

Oorspronkelijk was jaspis een verzamelnaam voor allerlei stenen, zoals wij tegenwoordig kwarts als verzamelnaam gebruiken. Zo werden groene agaat, olivijn, serpentijn en nefriet allemaal jaspis genoemd.
Ook nu nog krijgen moeilijk identificeerbare stenen met diverse kleuren vaak de naam jaspis. Bijvoorbeeld: epidoot heet bloemenjaspis; rhyoliet heet luipaardjaspis; grijsgespikkelde porfier heet dalmatiërjaspis.

Jaspis is een van de belangrijkste stenen in de edelsteentherapie wegens zijn vele varianten en vele toepassingen. Heb je op een dag een overvolle takenlijst? Draag dan een jaspis hanger of stop een jaspis trommelsteen in je broekzak. Want jaspis geeft daadkracht. En heb je moeite met afvallen? Jaspis kan je helpen, want de steen bevordert de spijsvertering.

In de edelsteentherapie wordt de jaspis vooral gebruikt bij uitputting en gebrek aan energie, en bij diverse klachten over de spijsvertering.

De verschillende variëteiten jaspis vertonen een grote verscheidenheid aan kleuren en tekeningen. Ze hebben vaak een eigen naam.

Lees over over het verschil tussen chalcedoon, agaat en jaspis

Herkomst van de naam

Het woord jaspis komt waarschijnlijk uit een Semitische taal in het Midden-Oosten.
Het betekent 'gespikkelde steen'.

Jaspis door de eeuwen heen

Vaas met deksel van jamskaja-jaspis, collectie Catharina de Grote (1729-1796)Jaspis werd in de Oudheid voor de moeder van alle edelstenen gehouden. Jaspis gold toen als een van de kostbaarste stenen. Dat klinkt misschien vreemd, omdat jaspis een vrij gangbare steen is. Dat hij toch kostbaar is, komt door zijn mooie heldere kleuren en goede bewerkbaarheid.

De oude Egyptenaren, Grieken en Romeinen maakten ornamenten, amuletten, zegelstenen en zelfs portretten van jaspis. De steen werd uitgesneden of gegraveerd.
Veel Egyptische scarabeeën die aan de doden werden meegegeven, zijn gemaakt van rode of gele jaspis. Deze kleuren jaspis werden ook gebruikt voor kralenkettingen.
De fragmenten van een buste van gele jaspis, vermoedelijk van koningin Tiye (echtgenote van farao Amenhotep III) bewijzen het grote vakmanschap van de beeldhouwers.

In de Oudheid was jaspis een algemene naam voor kwartsen. Het heldere jaspis uit de Bijbel was waarschijnlijk bergkristal. De doorzichtig groene jaspis van de beroemde Romeinse schrijver/wetenschapper Plinius de Oudere (23-79 n.Chr.) was waarschijnlijk chrysopraas of olivijn.

In de Middeleeuwen was jaspis de steen en de amulet van de landbouwers en de veefokkers. Het was de steen van de moederlijke kracht van Maria, en daardoor de steen van de onbaatzuchtigheid.

Mozaiek met jaspis van Cosimo Castrucci (foto: Wikimedia Commons)Dankzij de vele variëteiten is jaspis vaak verwerkt in mozaïeken. Een fraai voorbeeld van creatieve verwerking van de vele kleuren en patronen zie je in de mozaïeken van de Italiaanse kunstenaar Cosimo Castrucci, die leefde aan het eind van de 16e eeuw.
Afgebeeld is 'Landschap met kerk en brug' uit 1596, te bezichtigen in het Kunsthistorisches Museum in Wenen.

Het Petrified Forest National Park in de Amerikaanse staat Arizona is een nationaal park met een compleet versteend woud uit het Trias (circa 200 miljoen jaar oud). Versteend hout bevat vaak jaspis in allerlei kleuren.

Jaspis en gezondheid

De werking van jaspis is afhankelijk van samenstelling en kleur. Sommige helende effecten gelden voor alle soorten jaspis, maar werken bij de ene kleur sterker dan bij de andere.
Jaspis moet direct op de huid worden gedragen om lichamelijke klachten te kunnen oplossen.

Spiritueel

* Jaspis kan op alle chakra’s. De kleur bepaalt welke chakra bij de steen hoort. Jaspis reinigt en balanceert de chakra's.
* Jaspis vergemakkelijkt uittredingen, reizen naar andere dimensies. De steen zorgt ervoor dat je veilig kunt reizen en terugkeren in je lichaam.
* Jaspis beschermt en reinigt je aura, is aardend, absorbeert negatieve energie uit de aura. Brengt yin en yang met elkaar in balans. Jaspis harmoniseert vooral de fysieke, emotionele en mentale laag van de aura.

Handstenen van rode jaspis * Rode jaspis hoort vooral bij het aardechakra en het basischakra.
* Zit er veel wit in de jaspis (brecciejaspis), dan hoort het ook bij het heiligbeenchakra.
* Gele jaspis hoort vooral bij het zonnevlechtchakra.
* Bruine jaspis hoort bij het basischakra, het aardechakra en het zonnevlechtchakra.
* Groene jaspis (zoals heliotroop) hoort vooral bij het hartchakra.
* Blauwe jaspis hoort vooral bij het keelchakra. Het is een zeer spirituele steen, zee geschikt om mee te mediteren. Het opent en vergroot het keelchakra. Vergroot latent aanwezig gaven en talenten.
* Bonte jaspis werkt in op alle chakra’s, is goed voor regenereren van weefsels, is verjongend en vernieuwend. Versterkt ook intuïtie en visionaire gaven. Vergroot de spirituele groei.
* Witte jaspis kan heel goed op het kruinchakra en het basischakra.
* Violette jaspis vergroot het kruinchakra en vergroot je verbondenheid met omgeving en kosmos.
* Paarse jaspis hoort vooral bij het kruinchakra. Het doet de spiritualiteit groeien. Dit is een zeer ontspannende en kalmerende steen. Het dragen van paarse of lila jaspis geeft een gevoel van welzijn.
* Zwarte jaspis hoort vooral bij het aardechakra en het basischakra. Dit type jaspis helpt je een hoger bewustzijn te bereiken. Het geeft mooie, heldere dromen en maakt helderziend.

Mentaal

* Alle kleuren jaspis maken vasthoudend en wilskrachtig, geven doorzettingsvermogen en daadkracht. Ze helpen je om met maximale inzet de gestelde doelen na te streven. Rode jaspis is daarbij de meest dynamische, gele jaspis de rustigste en groene jaspis de evenwichtigste.
Blauwe jaspis * Met al zijn kleuren en prachtige patronen versterkt de jaspis de creativiteit en alle talenten en vaardigheden die latent aanwezig zijn.
* Jaspis geeft energie en maakt assertief (vooral rode jaspis).
* Jaspis ondersteunt de gemeenschapszin, helpt herinneren dat mensen moeten samenwerken, maakt pragmatisch en inventief.
* Jaspis maakt eerlijk en oprecht, ook naar jezelf.
* Jaspis helpt grenzen te stellen en voor jezelf op te komen.

* Groene jaspis helpt bij overspannenheid en oververmoeidheid. Heel geschikt voor mensen die de neiging hebben teveel hooi op hun vork te nemen. Vergroot de concentratie en de controle over denken en doen.
* Bonte jaspis stimuleert de fantasie en geeft levendige ideeën - en stimuleert je die ideeën echt uit te voeren.

Emotioneel

* Jaspis beschermt tegen negatieve invloeden, slechte vrienden en teleurstellingen in hartszaken (vooral groene jaspis).
* Op het hart gelegd geeft groene jaspis een gelijkmatiger humeur, waardoor het geschikt is voor lieden met een kort lontje.

Fysiek

* Jaspis geeft steun bij ziekten, vooral chronische ziekten. De steen is goed voor hart, bloed en bloedsomloop door het ingesloten ijzer (vooral rode jaspis).
* Jaspis helpt goed tegen verstoppingen door het stimuleren van de spijsvertering. De steen stimuleert de eetlust en helpt tegen diarree (vooral rode en gele jaspis).
* Jaspis stimuleert de doorbloeding en helpt daardoor goed bij koude handen en voeten (vooral rode jaspis).
* Jaspis is verkoelend, ontstekingsremmend, ontgiftend (vooral groene jaspis).
* Jaspis helpt tegen jicht (vooral groene jaspis).
* Jaspis versterkt het immuunsysteem (vooral gele jaspis).
* Jaspis vergroot de weerstand tegen allerlei soorten vervuiling (milieu, gif, som) en straling(vooral bruine jaspis).

Poesje en trommelsteen van gele jaspis * Gele jaspis werkt vooral in op maag, milt, lever, alvleesklier, twaalfvingerige darm en de dunne darm. Het vergroot de eetlust, helpt bij galproblemen, en verbetert het functioneren van maag, darm en lever. Gele jaspis helpt bij verslapt bindweefsel. Het scherpt het geheugen en het verstand door een betere samenstelling van het bloed.
* Rode jaspis helpt goed tegen verstoppingen door het stimuleren van de dikke darm. De steen geneest bloedingen en aambeien. Rode jaspis helpt je met beide benen op de grond te blijven.
* Bruine jaspis geeft energie bij moeheid en uitputting. Bruine jaspis stimuleert lever, nieren en blaas.
* Groene jaspis (zoals heliotroop) verlaagt koorts, helpt bij griep, verkoudheden, infecties en ontstekingen van de luchtwegen. Het ondersteunt bij de behandeling van nierkwalen en de blaas.
* Blauwe jaspis is verkoelend bij keelklachten.
* Paarse jaspis regenereert tot op DNA-niveau.
* Bonte jaspis is een goede steen teen alle mogelijke darmklachten.
* Witte jaspis helpt problemen met botten, gewrichten, pezen en spieren te verhelpen.

Symbolen

Heliotroop, groene jaspis met gekleurde vlekkenDe jaspis hoort bij alle sterrenbeelden.

De rune die bij de jaspis hoort, is de Sól.
De S (Sól = zon, licht, mannelijke energie, bescherming) staat voor de wil en de kracht om het juiste te doen. Dit is de rune van 'geen woorden maar daden'. Net als deze rune hebben alle soorten jaspis een sterk beschermende invloed.

Fysische eigenschappen jaspis

Jaspis kan allerlei kleuren vertonen. Rood wordt veroorzaakt door ingesloten ijzeroxide (Fe₂O₃ of Fe₃O₄), geel door ijzerhydroxide verbindingen (Fe, O, OH), groen door ijzersilicaat (Fe, Si) (o.a. chloriet). Bruin is een mengvorm van rood, geel en groen.

Samenstelling: SiO₂ + Al, Ca, Fe, K, Mg, Mn, Na, O, OH, Si
Hardheid: 6,5 - 7
Glans: mat, vetglans, glasglans
Transparantie: ondoorzichtig
Breuk: schelpvormig, ruw
Splijtbaarheid: geen
Dichtheid: 2,58 - 2,91
Kristalstelsel: trigonaal, microkristallijn

Hartje van brecciejaspis

Weblinks

• De Nederlandstalige Wikipedia biedt korte informatie over jaspis. Die tekst gaat vooral over rode jaspis. De Engelstalige Wikipedia geeft meer informatie over jasper (Engelse naam van jaspis).
• De Engelstalige mineralenwebsite Mindat geeft prachtige foto's van jaspisvarianten. Het is hier goed te zien dat rood de meest voorkomende kleur is, met daarna geel, bruin en groen.
• Semoea biedt speciale pagina's over rode jaspis, gele jaspis en heliotroop.