Chrysocolla: kenmerken en werking

De lieflijke chrysocolla is een koperverbinding met doorgaans mooie tinten groen, blauw en turkoois. De steen wordt ook wel chrysokol genoemd.

Chrysocolla is heel zacht en onregelmatig van structuur. Dat maakt deze edelsteen lastig te verwerken. De sieradenmakers prefereren daarom een mengvorm van chrysocolla met veel silicaat; dat maakt de steen harder en geeft een geweldige kleur groen. Deze kwaliteit wordt Gem Chrysocolla ('edelsteen-chrysocolla') of chrysocolkwarts genoemd.

De variant met veel helderrode insluitsels heeft een eigen naam: Sonora Sunrise. Het is een vergroeiing van blauwgroene chrysocolla met cupriet (rode vlekken) en soms tenoriet (zwarte aders). De variant werd populair na de vondst van edelstenen van hoge kwaliteit met heldere kleuren en scherp begrensde patronen.

Eilatsteen is een vergroeiing van chrysocolla met turkoois en malachiet.

Azulita is een handelsnaam voor de vergroeiing van chrysocolla, azuriet, malachiet, cupriet en dioptaas.

Chrysocolla is vanwege zijn mooie kleuren geliefd voor sieraden. De steen is echter vrij poreus, en daardoor gevoelig voor transpiratie, parfum en zeep. Sieraden van chrysocolla kun je beter niet in aanraking laten komen met schoonmaakmiddelen. Ze kunnen dan van kleur veranderen en minder mooi worden.

Van oudsher wordt chrysocolla gebruikt als bron van kopererts. Tegenwoordig wordt chrysocolla ook gebruikt als coating bij schepen, om het aangroeien van algen tegen te gaan.

Chrysocolla is een heel prettige edelsteen voor gebruik in de edelsteentherapie. De steen heeft een verruimende werking op de luchtwegen. Geestelijk geeft chrysocolla wijsheid en inzicht.

Herkomst van de naam

Chrysocolla komt van Grieks chrysos ('goud') en kolla ('lijm'). De naam ontstond omdat de steen in de Oudheid werd gebruikt om goud te solderen.

Vroeger werden ook andere koperhoudende gesteentes chrysocolla genoemd. Pas in 1808 werd de naam chrysocolla gereserveerd voor de huidige variant. Andere koperhoudende varianten, zoals azuriet en malachiet, kregen toen een eigen naam.

Sonora Sunrise is genoemd naar de vindplaats, Sonora in Mexico. De Engelse toevoeging sunrise ('zonsopgang') is te danken aan de helderrode tinten, die doen denken aan de lucht tijdens een zonsopgang.

Eilatsteen is genoemd naar zijn vindplaats, Eilat in Israel.

Azulita betekent 'blauwe steen'. De naam is ontleend aan het Portugese azul ('blauw'). Dit naar analogie van lazuliet, dat ook 'blauwe steen' betekent.

Chrysocolla door de eeuwen heen

De oude Egyptenaren (vanaf ongeveer 3300 v.Chr.) waren dol op chrysocolla. Ze meenden dat het een zwakkere soort turkoois was. De steen werd graag gebruikt voor het maken van een scarabee, een amulet voor de reis van een overledene naar het Dodenrijk, om de wedergeboorte in het hiernamaals te garanderen. De Egyptenaren dachten dat een sieraad van chrysocolla hielp bij het perfectioneren van de relatie tussen lichaam en geest. De steen werd ook gebruikt om groene verf te maken.

De oude Grieken (ca. 800-250 v.Chr.) en Romeinen (ca. 600 v.Chr.-600 n.Chr.) zagen de chrysocolla als steen van hoop. Daarnaast zou chrysocolla beschermen tegen tegenslag en geestelijke wonden. Turkooiskleurige stenen, zoals chrysocolla, waren gewijd aan Aphrodite/Venus, godin van de liefde, en garandeerden een interessant seksueel leven.

Ruwe groene chrysocolla

Ruwe blauwgroene chrysocolla

De geleerde Theophrastus (ca. 371-287 v.Chr.), een leerling van Aristoteles, besteedde reeds veel aandacht aan de chrysocolla. Hij schreef dat de mooiste kwaliteit uit Cyprus, en de mooiste kleur groen uit Spanje kwam.
Hij gaf uitgebreid informatie over de toepassingen van chrysocolla. Het was een belangrijke grondstof voor groene verf. Ook medicinaal was de steen belangrijk. In combinatie met was en olie desinfecteerde chrysocolla wonden. Met honing werd het gegeven bij angina en als braakmiddel. Chrysocolla in oogdruppels kon wondjes rond de ogen genezen en littekens laten verdwijnen. Een chrysocolla pleister verminderde oogpijn.
Ook wijdde hij uit over hoe je goud kan solderen met chrysocolla.

De informatie van Theophrastus werd later vrijwel letterlijk geciteerd (zonder bronvermelding) door de Romeinse wetenschapper Plinius de Oudere (23-79 n.Chr.), die de chrysocolla ook kende onder de naam amphidanes. Hij vertelde erbij dat de chrysocolla in India wordt opgegraven door mieren. De steen zou een soort magneet zijn voor goud.

Deze informatie werd vervolgens vrijwel letterlijk tot diep in de Middeleeuwen doorgegeven door schrijvers als Albertus Magnus (ca. 1200-1280).

Schilders in de Middeleeuwen gebruikten vermalen chrysocolla en andere koperverbindingen als groen pigment.

In 1808 werd chrysocolla voor het eerst beschreven als zelfstandig mineraal. Dit was het werk van de Franse geoloog en mineraloog Brochant de Villiers.

Effecten op de gezondheid

Spiritueel

* Chrysocolla hoort als groene steen vooral bij het hartchakra. Maar door zijn soms veelkleurig uiterlijk kan de steen ook heel goed op de andere chakra's.
* Een chrysocolla met groene en blauwe tinten kan heel goed op het keelchakra en het voorhoofdchakra. Met groene en gele tinten werkt dit mineraal geweldig op zonnevlechtchakra en heiligbeenchakra.
* Chrysocolla op thymus en zonnevlechtchakra versterkt het immuunstelsel.
Sonora Sunrise trommelstenen * Chrysocolla op het voorhoofd opent het voorhoofdchakra. Als je dit herhaaldelijk doet, worden ook de hoger liggende chakra's geopend.
* Chrysocolla helpt je te luisteren naar je innerlijke stem en helpt je jouw grenzen te bewaken.
* Chrysocolla versterkt de intuïtie.
* Sonora Sunrise werkt spiritueel anders dan chrysocolla. Sonora Sunrise op de zonnevlecht kan gevoelens van schuld en boete wegnemen. Op het hartchakra geeft de steen compassie; liefdesverdriet wordt weggenomen. Ligt de steen op het keelchakra, dan zal creativiteit, communicatie en inspiratie je deel zijn.
* Op het voorhoofdchakra vergroot Sonora Sunrise je intuïtie en spiritualiteit. Op het basischakra heft de steen blokkades op en geeft hij moed en kracht. Het is een aardende steen.
* Op het heiligbeenchakra helpt Sonora Sunrise je om niet verlegen of gereserveerd te zijn. Je bent goed zoals je bent, met al je nukken en grillen!

Mentaal

* Chrysocolla maakt evenwichtig.
* Wie de neiging hebben teveel hooi op de schouders te nemen, heeft baat bij het dragen van een chrysocolla hanger of trommelsteen. Chrysocolla helpt je zo je grenzen te bewaken.
* Sonora Sunrise werkt mentaal anders dan chrysocolla. De steen maakt vriendelijk, open en meelevend, ingetogen, liefdevol en tevreden.

Emotioneel

Piramide van chrysocolla* Chrysocolla kalmeert en maakt rustig. Het is een zeer ontspannend kristal.
* Chrysocolla maakt in alle opzichten evenwichtig. Het mineraal maakt zelfbewust, geeft zelfvertrouwen, en helpt je voor jezelf op te komen. Ook helpt chrysocolla om onderdrukte gevoelens en ervaringen boven water te krijgen, waardoor deze verwerkt kunnen worden.
* Chrysocolla stabiliseert en absorbeert emotionele disbalansen. Dit maakt het een fijne steen voor pubers. Heftige emotionele uitbarstingen verminderen. Bovendien helpt dit kristal te begrijpen waarom die uitbarstingen zo heftig zijn.

* Sonora Sunrise werkt mentaal anders dan chrysocolla. De steen helpt bij moeizame relaties met moeders, dochters en zusters. Helpt mannen om hun vrouwelijke kant te ontdekken, en te omarmen als essentieel deel van henzelf.
* Angsten en fobieën verminderen sterk met Sonora Sunrise. De steen helpt je om te genieten van je omgeving.

Fysiek

* Chrysocolla op het hart heft verkrampingen op, zowel geestelijke als lichamelijke. Daarbij is de groene steen bloeddrukverlagend.
Chrysocolla reinigt het immuunsysteem, maar ook andere circulaties, zoals de waterhuishouding en de bloedsomloop.
* Chrysocolla harmoniseert alle hormoonklieren, maar vooral schildklier, geslachtsklieren, eierstokken en testikels.
* Chrysocolla verlicht menstruatieklachten en overgangsklachten. Het mineraal stimuleert de vruchtbaarheid bij mannen en vrouwen.
Chrysocolla is soms veelkleurig * Chrysocolla is een goede beschermsteen voor zowel de moeder als het ongeboren kind. De steen voorkomt miskramen en vroeggeboortes. Hij beschermt de zwangere vrouw tegen spataderen, overgewicht, vasthouden van vocht, rugpijn, misselijkheid en andere zwangerschapsklachten.
* De steen stimuleert een gezonde groei van de baby in de baarmoeder. De foetus wordt beschermd tegen slechte gewoontes van de moeder, zoals teveel drinken of roken. Na de bevalling herstelt de moeder sneller.
* Chrysocolla is een goede steen tegen stress. Gebruik chrysocolla bij stemmingswisselingen (overgang) en fysieke klachten door spanningen (stijve nek, schouderklachten, hoofdpijn).
* Heb je last heeft van de huidziekte vitiligo (bleke vlekken zonder pigment op de huid)? Probeer dan eens een chrysocolla te dragen of chrysocolla-elixer te gebruiken. Of smeer chrysocolla-olie over de vlekken. Het koper in de chrysocolla ondersteunt de pigmentatie van huid en haren.
* Chrysocolla is een heerlijke steen bij koorts, verkoudheid en keelontsteking. Het verlicht de pijn en de ontsteking, vermindert gesnotter, geeft lucht. Stemproblemen als heesheid verdwijnen met een chrysocolla kettinkje op het keelchakra.
* Chrysocolla op de zonnevlecht helpt bij de opname van vitamine C uit de voeding. Dit vermindert chronische vermoeidheid.
* Sonora Sunrise heeft grotendeels dezelfde fysieke werking als chrysocolla.

Runen

De rune die bij de chrysocolla hoort, is de Reið.

De R (Reið = wiel, wagen; vervoermiddel) staat voor reizen, leren. Het gaat bij een reis (lees: je leven) niet om de bestemming, maar om de reis zelf: hoe je er komt, wat je onderweg tegenkomt en hoe je daarop reageert.

Sterrenbeelden

De chrysocolla hoort bij de sterrenbeelden Tweeling, Stier, Kreeft, Leeuw, Maagd, Weegschaal, Boogschutter en Waterman.

Fysische eigenschappen chrysocolla

Chrysocolla ei. Het bruin is een mengeling van groen en roodChrysocolla is een waterhoudend kopersilicaat. Het mineraal komt voor in oxidatiezones van kopererts.

De zwarte insluitsels zijn tenoriet (CuO). De rode insluitsels zijn stukjes cupriet (roodkopererts, Cu₂O).

De steen is poreus en gaat gemakkelijk verbindingen aan met andere elementen dan koper. Je vindt dan ook vaak mengvormen van chrysocolla met azuriet, cupriet, hemimorfiet, malachiet, opaal, smithsoniet, turkoois of varisciet. Hieraan dankt de chrysocolla zijn aantrekkelijk uiterlijk.

Chrysocolla kan door uitdroging verkleuren. Dat komt doordat de steen nogal wat water bevat. Pas daarom op met de steen in de volle zon.

Weblinks

• Op de mineralensite Mindat is Engelstalige documentatie over chrysocolla te vinden, onder meer over de vindplaatsen. Mindat biedt ook veel fraaie foto's van chrysocolla.
• De Engelstalige mineralensite Webmineral is informatie over de fysieke eigenschappen van chrysocolla te vinden.
• In het online museum van de Amerikaan John Betts zijn fraaie foto's van chrysocolla te bewonderen.