Calciet: kenmerken en werking

Calciet is een soort kalksteen en heet ook wel kalkspaat. Het mineraal is veelvoorkomend en kent een bonte verscheidenheid aan kleuren en vormen. Kleurloos, wit, grijs, zwart, beige, bruin, geel, roze, rood, groen en blauw, van waterhelder tot ondoorzichtig, effen, gestreept, gevlekt; vele combinaties zijn mogelijk.

Vanwege zijn zachtheid is de steen vrij gemakkelijk te bewerken. Daardoor wordt de calciet vaak verwerkt tot vaas, kom, schaal, beeldje, bol en dergelijke.

Bijzonder is de dubbelbreking van licht in calciet. Dat is goed te zien in ijslandspaat (ook wel: dubbelspaat), een kleurloze glasheldere variant van calciet. Een lijn onder een stuk ijslandspaat zie je dubbel.

Ook marmer is calciet. Marmer ontstaat onder grote druk door het inklinken en herkristalliseren van calciet.

Calciet is een vorm van natuurlijk calciumcarbonaat. Dat is economisch een van de belangrijkste mineralen. Het wordt veel gebruikt in de bouw: als blokken kalksteen, of voor het maken van kalk en cement. Marmer is geliefd voor zuilen, vloeren of bouwstenen;. Kalk wordt ook in de landbouw gebruikt als meststof.
Calciet is tegenwoordig een hoofdbestanddeel van glasvezel, optisch glas en glaswol.

Calciumcarbonaat is het materiaal waaruit de botten en tanden van zoogdieren, en dus ook van de mens, bestaan. Daarom is calciet in de edelsteentherapie een belangrijke heelsteen bij botbreuken en gewrichtsklachten.

In de edelsteentherapie gebruiken we vooral de oranje-gele, blauwe, groene en witte calciet.
Calciet reageert sterk op zuren. Daarom heeft calcietwater zo'n prettig effect op brandend maagzuur.

Herkomst van de naam

De naam calciet komt uit Latijn calx, calcis ('kalk'). De Romeinse wetenschapper Plinius de Oudere (23-79) gaf dit mineraal de naam calx in zijn encyclopedie Naturalis Historia.

Ruwe groene calciet Het woorddeel 'spaat' uit de naam kalkspaat komt van Duits spalten ('splijten'). Calciet is immers gemakkelijk splijtbaar.

De naam ijslandspaat is ontstaan omdat deze glasheldere calcietsoort vooral gevonden wordt in IJsland.

Marmer komt van Latijn marmor, dat op zijn beurt voortkomt uit Grieks marmaros ('rotsblok, los stuk steen; marmer').

Calciet door de eeuwen heen

Eeuwenlang werden alle vormen van calciumcarbonaat kalkspaat genoemd. Reeds in de Oudheid werd calciumcarbonaat in de vorm van kalksteen en cement gebruikt bij het bouwen van huizen en gebouwen. Marmer was al geliefd voor vloeren, wanden en zuilen, en voor beelden, banken en andere gebruiksvoorwerpen. De oudste vondsten van calciet als bouwmateriaal stammen uit 14.000-7.000 v.Chr.

Ruwe blauwe calciet In het Oude Egypte, in Assyrië en in Babylon, werd de calciet vanwege de vele kleuren en tinten graag gebruikt voor mozaïeken in vloeren en muren. Voor de bouw van de piramides (2700-2550 v.Chr.) werden grote blokken kalksteen gebruikt.

Reeds in de Oudheid werd kalk op het land gebruikt als meststof.

In de Middeleeuwen werden zuivere calcietkristallen graag gebruikt in de glasmakerij.

Zuivere calciet en kalk worden al duizenden jaren gebruikt in de volksgeneeskunst. Het werd voornamelijk ingezet bij huidziekten, gezwellen, wratten en etterende wonden. Hiervoor werd meestal een omslag met een nat calcietpapje gebruikt, dat op de getroffen plek werd gelegd.

De Duitse mystica Hildegard von Bingen (1098-1179) schreef dat ze 'gebrande kalk' gebruikte als desinfecterend middel bij het behandelen van wonden en ontstekingen.

Volgens overlevering gebruikten de Vikingen de dubbelbreking van glasheldere calciet (ijslandspaat) voor de navigatie op zee. Deze sólarsteinn ('zonnesteen') zou het mogelijk maken om de plaats en stand van de zon te bepalen, ook bij een bedekte hemel.

Lange tijd was het een raadsel of die zonnesteen echt bestond. Het bewijs werd pas geleverd in 2013, toen een wrak van een 16e-eeuws oorlogsschip werd gevonden bij Alderney, een Kanaaleiland. Het wrak bevatte, naast andere navigatiegereedschappen, een stuk ijslandspaat.

Dubbelbreking in ijslandspaat Een verklaring voor de dubbelbreking werd gevonden door de Nederlandse natuurkundige en astronoom Christiaan Huygens (1629-1695). Hij formuleerde als eerste een theorie over licht als een golfbeweging, na onderzoek van verschillende soorten calciet. In 1678 formuleerde hij de wetten van dubbelbreking.
De definitieve verklaring voor de dubbelbreking volgde ruim een eeuw later, dankzij de Engelse natuurkundige Thomas Young 1773-1829).

De middeleeuwse alchemisten experimenteerden graag met de calciet. Vooral de dubbelbreking intrigeerde hen zeer. Zij gebruikten de term calcineren, letterlijk 'verkalken', voor de eerste van zeven bewerkingen die nodig waren om zuiver erts te verkrijgen. Bij het calcineren wordt een stof verhit terwijl er lucht wordt toegevoegd. De materie verandert dan: calciumcarbonaat wordt calciumoxide (kalk), hout wordt as, metaal wordt metaaloxide. Men meende op die manier de 'geest' van de oorspronkelijke materie vrij te maken voor de volgende stap in de zoektocht naar de 'steen der wijzen'.
Calcineren wordt nog steeds gebruikt voor het maken van kalk.

De Franse mineraloog René-Just Hauy (1743-1822) formuleerde zijn theorie over de kristalstructuren naar aanleiding van uitgebreid onderzoek van vooral calciet. Het was hem opgevallen dat een stuk ijslandspaat na een val in tientallen kleinere stukken uiteenviel, met allemaal dezelfde kristalvorm als het oorspronkelijke exemplaar. Het werk van Hauy vormt de grondslag van het nog steeds gebruikte systeem van zeven kristalstructuren.

Calciet werd pas in 1836 beschreven door Johann Carl Freiesleben (1774-1846) en als apart mineraal herkend. Toen werd ook duidelijk dat niet alle kalksteen calciet is.

Calciet en gezondheid

Spiritueel

Oranje calciet trommelstenen * Calciet kan op alle chakra's, maar de verschillende kleuren hebben hun eigen voorkeurspositie. IJslandspaat (waterheldere calciet) kan op alle chakra's inwerken. Daarin lijkt het op bergkristal. De steen wordt gebruikt voor mensen die bergkristal niet prettig vinden. Ijslandspaat kan — net als bergkristal — de werking van andere edelstenen versterken.
* Witte calciet stimuleert alle soorten groei en ontwikkeling, vooral op het spirituele vlak.

Mentaal

* Calciet stimuleert de daadkracht om je ideeën om te zetten in daden. Geeft overzicht over je wensen en hoe je die wensen kunt realiseren.
* Calciet versterkt het geheugen.
* Calciet maakt doortastend en doelgericht, vergroot het zelfvertrouwen. Calciet helpt tegenslagen te verwerken en blijmoedig door te gaan.
* Calciet geeft pep en fut bij traagheid. De steen helpt je sneller en efficiënter te handelen.
* Calciet vergroot het concentratievermogen, de verbeelding en het analytisch inzicht.
Ruwe rode calciet * Blauwe calciet versterkt je fantasie en analytische blik. De steen kan je weer in contact brengen met je Innerlijk Kind en de ongebreidelde fantasie die je als kind had. Blauwe calciet versterkt het zelfbewustzijn en helpt je je eigen pad te vinden.
* Groene calciet maakt vindingrijk op elk gebied, maakt creatief. Groene calciet is de loslaat-steen bij uitstek. Helpt bij het doorbreken om oude patronen die je nu blokkeren. Opent het hart, vooral in combinatie met mangano calciet. Groene calciet laat liefde, mededogen en compassie voor jezelf, je medemens en je omgeving stromen.

Emotioneel

* Calciet kalmeert heftige emoties. Ook geschikt voor kleine kinderen.
* Calciet geeft emotionele intelligentie.
* Calciet is een goede steen voor iemand zonder hoop of motivatie. Calciet zet emotionele stress om in geestelijke rust. Versterkt de levenswil en de levenslust.
* Mangano calciet laat je reageren vanuit je hart, en niet vanuit je hoofd of je vooroordelen. Helpt vriendschappen te beginnen en te onderhouden. Versterkt liefdesrelaties.
* Oranje calciet vrolijkt sombere mensen op en laat ze weer lachen en van het leven genieten. Oranje calciet geeft veel positieve energie. Een mooie steen om te gebruiken bij sterfprocessen; laat zien dat de dood geen einde is maar een nieuw begin.

Fysiek

Ruwe witte calciet* Calciet stimuleert de stofwisseling, harmoniseert de maag en de lever. Calciet verbetert de opname van calcium (kalk) uit voedsel en stimuleert de calciumopname in de botten. Het skelet wordt versterkt, evenals de gewrichten, banden en pezen.
* Calciet harmoniseert de hoeveelheid calcium in het bloed. De bloedpomp gaat beter werken en daardoor wordt het immuunsysteem gestimuleerd.
* Calciet versterkt het hart en normaliseert het hartritme. Je kunt calciet gebruiken om de bloedstolling te bevorderen.
* Een calciet in de broekzak bevordert de groei bij kinderen en neemt groeipijn weg.
* Sporters hebben baat bij de combinatie hematiet en (groene) calciet. Ze krijgen een langere adem en minder spierpijn en krampen.
* Calciet reinigt de darmen, maar ook de lever en de gal. Ziektes van de darmen, diarree en verstopping verbeteren door het gebruik van calciet.
* Huidklachten als jeukende, etterende, gewonde huid, kleine sneetjes, insectenbeten, huidontstekingen, schimmels, rode vlekken, uitslag, wratten en eczeem kun je heel goed behandelen met calciet (vooral de groene) of calcietwater.
* Alle typen weefsel worden versterkt als je een calciet in je broekzak draagt. Huid en slijmvliezen van mond, keel en longen, maag en darmen hebben baat bij het drinken van calcietwater. Dit helpt bij schildklierklachten, stemproblemen, stotteren, keelontsteking, voorhoofdsontsteking en bijholteontsteking.
* Verslapt bindweefsel vlak onder de huid bij ouderen pep je op door het drinken van calcietwater in combinatie met het dragen van een calciet. Dit werkt verjongend op de elasticiteit van de huid van armen en benen.

De werking van de verschillende soorten calciet is grotendeels gelijk. Subtiele verschillen in werking worden vooral veroorzaakt door de transparantie en kleur.

Blauwe calciet* Blauwe calciet: hoort bij het keelchakra. Stimuleert het immuunsysteem en de lymfe, alle slijmvliezen, alle bindweefsel, het gebit en het skelet. De beste kleur calciet bij schildklierklachten, stemproblemen, stotteren, keelproblemen, voorhoofdontsteking en bijholteontsteking.
* Groene calciet: hoort bij hartchakra en thymus. Ontdoet het lichaam van bacteriële infecties. Zorgt voor koelte bij koorts en ontstekingen, kalmeert en versterkt de bijnieren, stimuleert ontgifting en helpt bij klachten aan maag, lever en gal. Beschermt tegen artritis en artrose, borstkanker, gezichtsverlamming. Tegen hartkwalen en longkwalen. Stimuleert de thymus. Versterkt het immuunstelsel.
* Mangano calciet (ondoorzichtig lichtroze): hoort bij het hartchakra. Versterkt het hart, normaliseert het hartritme. Goed voor bloedsomloop, bindweefsels, bloedvaten en huid.
* Oranje calciet: hoort bij heiligbeenchakra. Stimuleert spijsvertering en stofwisseling, versterkt darmen en bindweefsel. Bevordert de opname van voedingstoffen uit de maaltijd.
* Witte calciet: hoort bij hartchakra en kruinchakra. Stimuleert de groei bij kinderen, stimuleert de spijsvertering, versterkt slijmvliezen, huid, darmen, bindweefsels, botten en gebit.

Runen

Sfinx van calcietDe rune die bij alle kleuren calciet hoort, is de Gjǫf.
De G (Gjǫf = geschenk, gave) staat voor delen, verbinding, partnerschap. Dit teken is in sms-taal symbool voor een zoen.

De calciet (vooral de oranje) verspreidt vreugde om zich heen en laat graag iedereen delen in het goede van de aarde. De zachte calciet werkt diep door. Op langere termijn helpt calciet je de beperkingen te slechten die jij jezelf (ooit) hebt opgelegd.

Sterrenbeelden

Blauwe calciet hoort bij de sterrenbeelden Kreeft, Schorpioen en Waterman.
Groene calciet hoort bij Vissen en Maagd.
IJslandspaat hoort bij Ram.
Oranje calciet hoort bij Tweelingen en Leeuw.

Fysische eigenschappen calciet

Roze calciet trommelstenenCalciet is een calciumcarbonaat en nauw verwant met aragoniet. Na verloop van tijd verandert aragoniet in calciet.
Aragoniet lijkt in alle opzichten op calciet, maar de kristalvorm is anders: calciet is trigonaal en aragoniet is rombisch (en een tikkeltje harder). De schaal van eieren en de huisjes van slakken en andere schaaldieren bestaat uit aragoniet.

Zuivere calciet is wit, in transparante vorm glashelder.
Ingesloten ijzer (Fe) kleurt geel, rood of bruin. Ingesloten mangaan (Mn) kleurt roze, grijs tot zwart en kobalt (violet).

Andere calciumcarbonaten die in de edelsteentherapie gebruikt worden, zijn dolomiet en onyxmarmer.

Weblinks

• Op de Nederlandse Wikipedia staat een korte tekst over de eigenschappen van calciet en de eigenschappen van calciumcarbonaat.
• De Engelstalige mineralensite Webmineral geeft informatie over de mineralogische eigenschappen van calciet.
• De Engelstalige mineralensite Mindat geeft onder meer de fysieke kenmerken van calciet Op deze website ook veel mooie foto's van kristalvormen en kleuren van calciet.
• Het online museum van de Amerikaan John Betts biedt prachtige foto's van calciet en vergroeiingen met calciet.

Calciet in vele kleuren